Wandelen voor de Wetenschap
Onderzoek Radboudumc en Radboud Universiteit tijdens de Vierdaagse
De Vierdaagse is een unieke gelegenheid om onderzoek te doen naar bewegen en gezonde leefstijl. Dit jaar kijkt het team van Maria Hopman naar het effect van de leefomgeving op beweeggedrag. In twee andere studies wordt gekeken naar de werking van nitraatrijke groenten op de bloeddruk, en de gevolgen van een actieve leefstijl voor patiënten met darmziekten. Daarnaast kijken onderzoekers van de Radboud Universiteit dit jaar naar de luchtkwaliteit waar wandelaars aan blootgesteld worden tijdens het evenement. In samenwerking met de provincie Gelderland wordt dit jaar ook onderzoek gedaan naar voeding in sportkantines en bij sportevenementen.
Het langlopende Vierdaagseonderzoek van hoogleraar Integratieve Fysiologie Maria Hopman gaat in 2019 het negende jaar in. In het onderzoek wordt het effect van een gezonde leefstijl bij ruim 12.000 wandelaars gedurende meerdere jaren gevolgd. Dit jaar kijken de onderzoekers specifiek naar de invloed van de ruimtelijke inrichting op beweging. Welke invloed heeft de leefomgeving op het beweeggedrag van mensen? En hoe kun je deze inrichting veranderen om gezond gedrag te bevorderen?
Goede groenten
Gezonde voeding helpt mensen met een hoge bloeddruk. In het project ‘Heart Beet’ kijken de onderzoekers van het Radboudumc en de HAN naar het effect van nitraatrijke voeding. Zo kun je bietensap drinken om de bloeddruk te verlagen, maar helpt het eten van nitraatrijke groenten als spinazie of rucola ook? Inmiddels zijn 90 vierdaagsewandelaars met een licht verhoogde bloeddruk begonnen aan het onderzoek. Een deel van de groep krijgt bietensap. Een tweede deel krijgt leefstijlcoaching om zo gezond en nitraatrijk mogelijk te eten. En een derde groep is de controlegroep. Die mogen blijven eten zoals ze gewend zijn. Naast het effect van een nitraatrijk dieet op de bloeddruk, kijken de onderzoekers ook naar de effecten op inspanning en prestatie.
Wandelaars met darmziekten
Een derde onderzoek gaat over wandelen en darmziekten. Samen met ziekenhuis De Gelderse Vallei en Wageningen University & Research worden wandelaars met de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa onder de loep genomen. Patiënten met deze darmziekten zijn vaak huiverig om veel te bewegen, terwijl dit gunstig kan zijn voor hun ziektelast. De onderzoekers kijken naar het effect van de wandelinspanning op ontsteking, ontlasting en ziekte-activiteit.
Gezonde voeding bij sportevenementen?
Samen met de provincie Gelderland wordt er dit jaar ook gekeken naar voeding in sportkantines en bij sportevenementen. Is er een gezond voedingsaanbod, of is het vaak toch de vette hap? En kiezen mensen als het kan ook voor die gezonde hap en hoe kunnen we dat stimuleren?
Gezondheid en leefstijl
Sinds 2011 werken de afdelingen Fysiologie en Health Evidence van het Radboudumc samen in een langlopend onderzoek naar gezondheidsverschillen tussen de Vierdaagselopers en een niet-wandelende controlegroep. Hiervoor krijgen de deelnemers jaarlijks het verzoek om online een vragenlijst in te vullen over hun gezondheid en leefstijl. Ook partners, (klein)kinderen, familieleden, vrienden, buren en kennissen die níet deelnemen aan de Vierdaagse, krijgen de vraag of zij deze online enquête willen invullen. Zo onderzoeken wetenschappers de invloed van een actieve leefstijl op gezondheid, kwaliteit van leven, progressie van ziekten en ziektebeleving, waarbij zij de wandelaars vergelijken met de controlegroep. Deelnemen kan via www.vierdaagseonderzoek.nl.
Luchtkwaliteit voor wandelaars
Als onderdeel van het onderzoek van Maria Hopman gaat Simona Cristescu, natuurkundige aan de Radboud Universiteit, dit jaar voor de derde keer de uitgeademde lucht van wandelaars opvangen en analyseren. Ze onderzoekt hierbij vluchtige metabolieten bij patiënten met Inflammatory Bowel Disease. Daarnaast start zij een nieuwe experimentele opzet waarbij ze kijkt naar de luchtkwaliteit voor, tijdens en na de Vierdaagse om te onderzoeken aan welke vervuilende stoffen wandelaars gemiddeld worden blootgesteld op de wandelroute. Samen met TNO en de Universiteit Utrecht zet zij sensoren in een bakfiets die constant stofdeeltjes en specifieke gassen, zoals ozon en stikstofdioxide in de lucht meten. De bakfiets wordt langs de wandelroute gereden. Deze informatie wordt vergeleken met metingen van vaste meetstations op de route.